Na osnovu člana 27. stav 6. Zakona o zaštiti životne sredine ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 135/04),
Vlada Republike Srbije donosi
Uredbu o stavljanju pod kontrolu korišćenja i prometa divlje flore i faune
Uredba je objavljena u "Službenom glasniku RS", br. 31/2005 od 8.4.2005. godine.
Član 1.
Ovom uredbom određuju se divlje vrste flore, faune i gljiva (u daljem tekstu: zaštićene vrste) čije se sakupljanje iz prirodnih staništa, korišćenje i promet stavlja pod kontrolu i određuje visina naknade za njihovo korišćenje.
Član 2.
Za zaštićene vrste, u smislu ove uredbe, određuju se:
1) divlje vrste koje pripadaju osetljivim ili retkim vrstama kojima ne preti opasnost od izumiranja;
2) divlje vrste koje nisu ugrožene, ali se lako mogu zameniti sa ugroženim divljim vrstama usled sličnog izgleda, i
3) vrste čiji je odgovarajući način zaštite propisan potvrđenim međunarodnim ugovorom.
Zaštićene vrste stavljene pod kontrolu sakupljanja, korišćenja i prometa su divlje vrste flore i gljiva navedene u Prilogu 1. i divlje vrste faune navedene u Prilogu 2, koji su odštampani uz ovu uredbu i čine njen sastavni deo.
Član 3.
Sakupljanje, korišćenje i promet zaštićenih vrsta stavlja se pod kontrolu radi obezbeđivanja njihovog održivog korišćenja sprečavanjem sakupljanja tih vrsta iz prirodnih staništa u količinama i na način kojim bi se ugrozio njihov opstanak u budućnosti, struktura i stabilnost životnih zajednica.
Član 4.
Kontrola sakupljanja, korišćenja i prometa zaštićenih vrsta, u smislu ove uredbe, obuhvata:
1) mere zaštite i uslove sakupljanja, ograničenja i zabrane sakupljanja, korišćenja i prometa zaštićenih vrsta;
2) praćenje stanja populacija zaštićenih vrsta u prirodnim staništima (u daljem tekstu: monitoring zaštićenih vrsta), radi procene količina pojedinih zaštićenih vrsta čije se sakupljanje može odobriti u sezoni sakupljanja iz prirodnih staništa;
3) ispunjenost uslova i način izdavanja dozvole za sakupljanje, korišćenje i promet zaštićenih vrsta;
4) evidentiranje podataka o izdatim dozvolama, o zaštićenim vrstama i količinama koje su na osnovu dozvole sakupljene, iskorišćene i stavljene u promet; o zaštićenim vrstama koje se gaje (plantažiranje i drugi oblici gajenja), o kapacitetima uzgajališta i o izrečenim kaznama za postupanje suprotno ovoj uredbi.
Član 5.
Sakupljanje zaštićenih vrsta radi korišćenja i stavljanja u promet može se vršiti pod uslovima i na način propisan ovom uredbom i u količini koja je odobrena.
Zabranjeno je sakupljanje zaštićenih vrsta izvan perioda propisanih ovom uredbom i korišćenje tehničkih sredstava koja mogu oštetiti ili uništiti primerke vrste, odnosno njeno stanište.
Sakupljanje zaštićenih vrsta radi korišćenja odnosno stavljanja u promet na zemljištu ili šumi koja je u privatnom vlasništvu može se vršiti samo ako to odobri vlasnik tog zemljišta ili šume.
Sakupljanje zaštićenih vrsta radi korišćenja odnosno stavljanja u promet na šumskom zemljištu ili šumi koja je u državnom vlasništvu vrsti se u skladu sa ovom uredbom i propisima o šumama.
Sakupljanje određenih količina zaštićenih vrsta u naučnoistraživačke i edukativne svrhe može se vršiti na područjima i u periodima u kojima je ovom uredbom propisana zabrana sakupljanja.
Sakupljanje određenih količina zaštićenih vrsta u naučnoistraživačke i edukativne svrhe organizacije odnosno institucije koje se bave tom delatnošću mogu vršiti na osnovu dozvole ministarstva nadležnog za poslove zaštite životne sredine (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Dozvola iz stava 6. ovog člana sadrži: naziv pravnog lica; naziv naučnoistraživačkog projekta; podatke o osobama koje će vršiti sakupljanje; naziv vrste i količinu koja se može sakupiti; područje i period u kojem će se sakupljanje izvršiti; način i uslove sakupljanja; rok za dostavljanje podataka o vrstama i količinama koje su sakupljene i druge potrebne podatke.
Član 6.
Sakupljanje zaštićenih vrsta radi korišćenja odnosno stavljanja u promet ne može se vršiti na području zaštićenog prirodnog dobra, osim ako propisima o režimu zaštite prirodnog dobra nije drukčije određeno.
U slučaju da propisom o zaštiti određenog prirodnog dobra na području tog dobra ili delu područja nije zabranjeno sakupljanje zaštićenih vrsta radi korišćenja odnosno stavljanja u promet, Ministarstvo će izdati dozvolu organizaciji koja upravlja zaštićenim prirodnim dobrom odnosno staraocu, u skladu sa zakonom, pod uslovima utvrđenim ovom uredbom i aktom o zaštiti tog prirodnog dobra.
Član 7.
Sakupljanje matičnog legla odnosno zasada iz prirodnih staništa radi zasnivanja uzgajališta pravna i fizička lica i preduzetnici koji gaje zaštićene vrste na uzgajalištima (plantaže, rasadnici i drugi oblici uzgajališta), mogu vršiti na osnovu dozvole Ministarstva.
Dozvola iz stava 1. ovog člana sadrži: naziv pravnog odnosno fizičkog lica ili preduzetnika; vrstu i količinu koja se može sakupiti u zavisnosti od kapaciteta uzgajališta; područje sakupljanja; način i uslove sakupljanja; rok za dostavljanje podataka o vrstama i količinama koje su sakupljene i druge potrebne podatke.
Uz zahtev za izdavanje dozvole iz stava 1. ovog člana podnosi se i dokaz o izvršenoj uplati naknade.
Član 8.
Pravno lice odnosno preduzetnik koji se bavi sakupljanjem zaštićenih vrsta radi njihovog korišćenja i stavljanja u promet odnosno otkupom sakupljenih vrsta (u daljem tekstu: sakupljanje zaštićenih vrsta u komercijalne svrhe), dužan je da organizuje stručnu obuku ili drugi oblik rada sa sakupljačima zaštićenih vrsta, da svake godine izvrši proveru znanja sakupljača i da sakupljačima izda potvrdu o stručnoj osposobljenosti sa rokom važenja za sakupljačku sezonu.
Potvrda iz stava 1. ovog člana sadrži ime i prezime sakupljača zaštićenih vrsta, jedinstveni matični broj građana, adresu stanovanja, navod da je sakupljač osposobljen za sakupljanje zaštićenih vrsta za potrebe korišćenja i prometa.
Fizičko lice može sakupljati zaštićene vrste u komercijalne svrhe pod uslovom da ima potvrdu iz stava 1. ovog člana.
Potvrdu iz stava 1. ovog člana sakupljač zaštićenih vrsta je dužan da ima sa sobom i da je na zahtev pokaže inspektoru zaštite životne sredine ili drugom ovlašćenom službenom licu.
Pravno lice odnosno preduzetnik iz stava 1. ovog člana dužan je da prilikom otkupa zaštićenih vrsta izda otkupni blok i da vodi podatke za svaki pojedinačni otkup i to: ime i prezime sakupljača, jedinstveni matični broj građana i adresu stanovanja; latinske nazive otkupljenih vrsta; količine otkupljenih vrsta za svaku otkupljenu vrstu; datum i mesto otkupa (otkupne stanice); otkupnu cenu za svaku otkupljenu vrstu; područje sakupljanja; potpis sakupljača; naziv pravnog ili fizičkog lica i potpis lica koje vrši otkup vrsta.
Član 9.
Sakupljanje zaštićenih vrsta gljiva vrši se pod uslovom da se sakupljaju samo plodonosna tela (uvrtanjem) i u ambalažu koja omogućava ventilaciju radi rasejavanja spora.
Sakupljanje zaštićenih vrsta podzemnih gljiva (tartufi) može se vršiti samo uz pomoć najviše jednog obučenog psa i jednog psa u postupku obuke ili druge životinjske vrste, u periodu dana (od obdanice do sumraka). Iskopavanje gljiva se vrši samo na mestu nalaza odnosno nanjušivanja, a rupe nastale iskopavanjem se moraju ponovo nasuti iskopanom zemljom, uz obavezno zatrpavanje nađenih trulih i crvljivih primeraka.
Zabranjeno je:
1) pri sakupljanju oštetiti micelijum gljiva;
2) sakupljati plodonosna tela vrganja, mlečnice, prečnika ispod 4 cm;
3) sakupljati plodonosna tela lisičarke i mrke trube prečnika ispod 2 cm;
4) pri sakupljanju gljiva koristiti grabulje i slične alatke, razarati i oštećivati stanište;
5) sakupljati gljive u blizini prometnih saobraćajnica i na deponijama otpadnih materija;
6) stare primerke sa pojavama truljenja, plesnivosti i crvljivosti;
7) sakupljati više od dve trećine jedinki na mestu sakupljanja;
pri sakupljanju podzemnih gljiva oštećivati koren šumskog drveća.
Zabranjeno je koristiti ili staviti u promet:
1) zaštićene vrste vrganja i mlečnice, prečnika ispod 4 cm;
2) zaštićene vrste lisičarke i mrke trube prečnika ispod 2 cm;
3) stare primerke zaštićenih vrsta gljiva sa pojavama truljenja, plesnivosti i crvljivosti.
Pri sakupljanju zaštićenih vrsta lišajeva zabranjeno je oštetiti koru stabla sa koga se sakupljanje vrši.
Član 10.
Sakupljanje zaštićenih vrsta flore, a u zavisnosti od toga koji se delovi odnosno razvojni oblici koriste, vrši se pod uslovom da se vrste sakupljaju u optimalnoj fazi vegetativnog razvoja za korišćenje, a kod vrsta od kojih se koriste podzemni organi, da se ostavi deo podzemnog organa u zemlji sa vegetativnim pupoljkom.
Zabranjeno je:
1) čupati ili oštetiti podzemni organ (koren, rizom i dr.) kod vrsta od kojih se koriste nadzemni organi, odnosno delovi;
2) lomiti stabla i grane drveća i žbunova kod sakupljanja ploda, cveta ili lista i nanošenje drugih vrsta štete zaštićenoj vrsti i njenom staništu;
3) sakupljanje u blizini prometnih saobraćajnica i na deponijama otpadnih materija;
4) sakupljati više od dve trećine jedinki na mestu sakupljanja.
Član 11.
Sakupljanje zaštićenih vrsta puževa može se vršiti samo u periodu od 1. juna do 1. oktobra. U slučaju da se sakupljanje vrši za potrebe matičnog legla kod osnivanja farmi puževa, sakupljanje se izuzetno može vršiti u periodu od 1. maja do 1. oktobra.
Sakupljanje zaštićenih vrsta žaba može se vršiti samo u periodu od 1. juna do 1. septembra.
Sakupljanje zaštićene vrste poskoka može se vršiti svake treće godine i to samo u periodu od 15. maja do 1. avgusta.
Sakupljanje zaštićene vrste riba (moruna) može se vršiti samo u periodu od 1. juna tekuće do 31. marta naredne godine.
Član 12.
Zabranjeno je sakupljati, koristiti i staviti u promet jedinke zaštićenih vrsta i to:
1) puževa čija je širina kućice manja od 3 cm;
2) žaba čija je težina manja od 50 gr i veća od 120 gr odnosno dužina manja od 9 cm i veća od 15 cm;
3) više od 50 jedinki poskoka na lokalitetu sakupljanja i čija je dužina manja od 50 cm;
4) mužjaka morune čija je dužina manja od 180 cm, a ženke čija je dužina manja od 210 cm.
Član 13.
Ukupne količine zaštićenih vrsta koje se sakupljaju u komercijalne svrhe utvrđuju se na osnovu prethodno procenjenog stanja vrsta u prirodnim staništima svake godine.
Monitoring zaštićenih vrsta vrši organizacija za zaštitu prirode (u daljem tekstu: Zavod za zaštitu prirode Srbije) prema programu koji donosi uz prethodnu saglasnost Ministarstva.
Sakupljanje pojedinih zaštićenih vrsta zabraniće se aktom ministra nadležnog za poslove zaštite životne sredine, na predlog Zavoda za zaštitu prirode Srbije, na teritoriji Republike ili na određenom području za određeni period u slučaju kada se na osnovu utvrđenog stanja populacije vrste oceni da je došlo do smanjenja njene brojnosti u meri koja bi mogla da ugrozi vrstu odnosno do poremećaja strukture i stabilnosti životnih zajednica.
Član 14.
Dozvolu za sakupljanje zaštićenih vrsta u komercijalne svrhe izdaje Ministarstvo po prethodno pribavljenom mišljenju Zavoda za zaštitu prirode Srbije.
Količine zaštićenih vrsta koje se sakupljaju u komercijalne svrhe, Ministarstvu predlaže Zavod za zaštitu prirode Srbije do 31. decembra tekuće za narednu godinu.
Dozvola za sakupljanje zaštićenih vrsta u komercijalne svrhe (u daljem tekstu: dozvola) izdaje se za zaštićene vrste u svežem odnosno sirovom stanju (neprerađene) do određene ukupne količine i važe do 1. marta naredne godine.
Procenjeni odnos količina zaštićenih vrsta odnosno njihovih delova i razvojnih oblika u svežem (neprerađenom) i suvom ili na drugi način prerađenom stanju dat je u Prilogu 3, koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Član 15.
Dozvola se izdaje pravnim licima i preduzetnicima koji se bave delatnošću sakupljanja u komercijalne svrhe, na osnovu objavljenog konkursa koji sprovodi komisija Ministarstva pod uslovom da im nije izrečena kazna za prekršaj propisana ovom uredbom.
Konkurs za izdavanje dozvola za tekuću godinu objavljuje se najkasnije do 1. marta te godine i sadrži vrste i količine koje se mogu sakupiti za potrebe korišćenja i prometa i druge potrebne podatke koji se unose u prijavu za konkurs:
1) podaci o podnosiocu zahteva;
2) podaci o zaštićenoj vrsti, sa obaveznim navođenjem latinskog naziva vrste koja će se sakupljati, stavljati u promet, odnosno koristiti;
3) podaci o količini - po vrstama koje će se sakupljati u svežem ili sirovom stanju (neprerađene), koristiti, odnosno stavljati u promet;
4) način organizovanja sakupljanja zaštićenih vrsta, lokalitetima sakupljanja, (sa naznakom opštine gde su lokaliteti sakupljanja i najbližih naselja), broju i razmeštaju otkupnih stanica;
5) podaci o objektima, postrojenjima i uređajima za skladištenje, preradu i promet, kao i stepenu prerade zaštićenih vrsta;
6) podaci o upisu delatnosti u odgovarajući registar (izvod iz odgovarajućeg registra o upisu delatnosti za sakupljanje šumskih i drugih proizvoda, otkup, promet i preradu).
Član 16.
Dozvola iz člana 14. ove uredbe sadrži: naziv pravnog lica ili preduzetnika; vrstu i količinu koja se može sakupiti; način i uslove sakupljanja; podatke o otkupnim stanicama; rok za dostavljanje podataka o vrstama i količinama koje su sakupljene, iskorišćene i stavljene u promet i druge potrebne podatke.
Dozvola za promet zaštićenih vrsta glasi na podnosioca zahteva i ne može se preneti na drugo pravno lice.
Uz zahtev za izdavanje dozvole iz stava 1. ovog člana podnosi se i dokaz o izvršenoj uplati naknade.
Član 17.
Za sakupljanje zaštićenih vrsta u komercijalne svrhe plaća se naknada u iznosu od 10% u odnosu na formirane cene zaštićenih vrsta na godišnjem nivou.
Cene zaštićenih vrsta Ministarstvo utvrđuje po prethodno pribavljenom mišljenju ministarstva nadležnog za poslove trgovine, a pre objavljivanja konkursa iz člana 15. ove uredbe.
Član 18.
Uz zahtev za izdavanje dozvole za sakupljanje zaštićenih vrsta iz čl. 5, 6, 7. i 14. ove uredbe podnosilac zahteva prilaže dokaz o uplaćenoj administrativnoj taksi.
Član 19.
Odobrena količina sakupljenih zaštićenih vrsta koja nije iskorišćena odnosno stavljena u promet do isteka važenja dozvole može se iskoristiti odnosno staviti u promet, ako je ta količina prijavljena Ministarstvu.
Član 20.
Ministarstvo evidentira podatke o podnetim prijavama na konkurs, izdatim dozvolama i druge podatke saglasno planu 4. tačka 4. ove uredbe.
Pravno lice odnosno preduzetnik koji je u skladu sa ovom uredbom dobio dozvolu za sakupljanje zaštićenih vrsta u komercijalne svrhe, dužan je da Ministarstvu i Zavodu za zaštitu prirode Srbije dostavlja podatke o: zaštićenim vrstama sakupljenim, iskorišćenim i stavljenim u promet do 31. januara tekuće godine za prethodnu godinu, na obrascima o sakupljanju zaštićenih vrsta, koji se daju za svaku vrstu i svaku otkupnu stanicu (obrazac OZV 1) i o njihovom korišćenju i stavljanju u promet (obrazac OZV 2), koji su odštampani uz ovu uredbu i čine njen sastavni deo.
Pravna i fizička lica preduzetnici koji se bave gajenjem zaštićenih vrsta dostavljaju Ministarstvu podatke o uzgajalištu i to o: lokaciji, površini, vrsti koja se gaji i količini koja se odgaja godišnje, uz priloženo mišljenje Zavoda za zaštitu prirode Srbije.
Član 21.
Novčanom kaznom od 30.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice ako:
1) sakuplja zaštićene vrste izvan perioda propisanih ovom uredbom i koristi tehnička sredstva koja mogu oštetiti ili uništiti primerke vrste odnosno njeno stanište (član 5. stav 2);
2) sakuplja matično leglo ili zasade bez propisane dozvole (član 7. stav 1);
3) sakuplja zaštićene vrste u komercijalne svrhe bez organizovane stručne obuke sakupljača ili drugog oblika rada sa sakupljačima (član 8. stav 1);
4) sakuplja zaštićene vrste protivno uslovima i na način propisan ovom uredbom (čl. 9, 10, 11. i 12);
5) sakuplja zaštićene vrste u komercijalne svrhe u količini koja dozvolom nije odobrena (član 14. stav 3);
6) ne dostavlja podatke o zaštićenim vrstama iz člana 20. stav 2. ove uredbe;
7) ne dostavlja podatke o uzgajalištu (član 20. stav 3).
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 10.000 do 500.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1. tač. 1), 2), 4) i 7) ovog člana kazniće se fizičko lice novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara.
Član 22.
Novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice ako sakuplja zaštićene vrste bez potvrde o stručnoj osposobljenosti (član 8. stav 3).
Član 23.
Za prekršaj iz člana 21. stav 1. tačka 1) ove uredbe može se uz kaznu izreći i zaštitna mera oduzimanja predmeta koji su upotrebljeni ili namenjeni za izvršenje prekršaja odnosno koji su nastali ili pribavljeni izvršenjem prekršaja.
Član 24.
Konkurs iz člana 15. ove uredbe objaviće se za 2005. godinu narednog dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Član 25.
Danom stupanja na snagu ove uredbe prestaje da važi Naredba o stavljanju pod kontrolu korišćenja i prometa divljih biljnih i životinjskih vrsta ("Službeni glasnik Republike Srbije", br. 16/96 i 44/96).
Član 26.
Ova uredba stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
05 broj 110-1962/2005-1
U Beogradu, 7. aprila 2005. godine
Vlada Republike Srbije
Home 
By zjakovljevic at 2011-06-28[/img]
By zjakovljevic at 2011-06-28[/img]
By zjakovljevic at 2011-06-28[/img]
